AMELIA EARHART – IKONA LOTNICTWA

Amelia Mary Earhart (1897–1937) to jedna z najbardziej znanych postaci w historii lotnictwa. Stała się ikoną przełamywania barier i prawdziwą bohaterką awiacji. Lataniem, którym zafascynowała się bardzo wcześnie, stało się dla niej nie tylko pasją, ale także formą społecznej misji.

Amelia podjęła naukę pilotażu w 1921 roku. Już w lipcu tego samego roku kupiła swój pierwszy samolot – Kinner Airster, z którym szybko zaczęła bić rekordy. W październiku 1922 roku ustanowiła kobiecy rekord wysokości, osiągając 14 000 stóp.

W 1928 roku Earhart zyskała światową sławę, stając się pierwszą kobietą, która przeleciała samolotem nad Atlantykiem jako pasażerka na pokładzie Fokkera F7 „Friendship”. Mimo że nie była pilotką tego lotu, jej udział stał się punktem zwrotnym, po którym zaczęła aktywnie działać na rzecz kobiet w lotnictwie. Po publikacji książki „20 Hours 40 Minutes” i pracy redaktorki w magazynie Cosmopolitan stała się rzeczniczką praw kobiet-pilotek. W 1929 roku zająwszy 3. miejsce w rajdzie Derby kobiet, zainicjowała formalizację światowych rekordów lotniczych wyłącznie dla kobiet, wspierając równouprawnienie w tej dziedzinie.

Rok 1932 to szczyt jej kariery – w dniach 20–21 maja 1932 roku przeleciała solo jako pierwsza kobieta przez Atlantyk. Lot trwał 14 godzin i 56 minut. Została za to dokonanie odznaczona m.in. Distinguished Flying Cross oraz złotym medalem National Geographic Society. Później ustanowiła rekord przelotu non-stop z wybrzeża na wybrzeże USA.

Amelia była też współzałożycielką i pierwszą prezesem organizacji Ninety-Nines, która do dziś wspiera kobiety pilotki poprzez stypendia i programy mentoringowe.

W lipcu 1937 roku odbył się ostatni lot Amelii Earhart. Podczas próby okrążenia świata wraz z Fredem Noonanem ich samolot po prostu zaginął. Przyjęto wówczas hipotezę upadku i zatonięcia maszyny. W 2025 roku temat Earhart powrócił, po deklaracjach złożonych przez Prezydenta USA Donalda Trumpa co do ujawnienia danych utajnionych dotyczących lotów.

Amelia Earhart to wybitna pilotka, ale także jako symbol kobiecej determinacji i pionierka lotnictwa. Jej życie i działalność inspirują kolejne pokolenia kobiet do przekraczania granic i walki o równe prawa w technicznych i tradycyjnie męskich dziedzinach.

Pierwsze kobiety pilotki pojawiły się już na początku historii lotnictwa. W 1908 roku Thérèse Peltier jako pierwsza kobieta samodzielnie pilotowała samolot. W 1910 roku Raymonde de Laroche została pierwszą kobietą na świecie, która zdobyła oficjalną licencję pilota. W 1911 roku Harriet Quimby, druga kobieta na świecie z licencją pilota, jako pierwsza pilotka samotnie przeleciała Kanał La Manche. Adrienne Bolland natomiast w 1921 roku jako pierwsza osoba przelatywała nad Andami, co było wyjątkowym wyczynem lotniczym w tamtym czasie.

Pierwszą polską kobietą-pilotką była Karolina Borchardt, urodzona w 1905 roku. Była pionierką lotnictwa w kraju. W latach powojennych kolejną znaną pilotką była Jadwiga Piłsudska-Jaraczewska, córka Józefa Piłsudskiego, która służyła jako porucznik Wojska Polskiego i pilotowała samoloty w czasie II wojny światowej. Po wojnie inne pilotki, jak Bronisława Dudek, zdobywały umiejętności i pełniły ważne role w lotnictwie. Warto dodać, że w  nowoczesnym lotnictwie cywilnym jako pierwsza kobietą pilotem i kapitanem Polskich Linii Lotniczych LOT była Adelajda Szarzec-Tragarz, która zaczęła karierę od lotów szybowcowych w latach 70. XX wieku. W wojskowym lotnictwie natomiast Polska doczekała się pierwszej kobiety pilota myśliwca F-16 dopiero w 2025 roku.

Amelia Mary Earhart (1897–1937) to jedna z najbardziej znanych postaci w historii lotnictwa. Stała się ikoną przełamywania barier i prawdziwą bohaterką awiacji. Lataniem, którym zafascynowała się bardzo wcześnie, stało się dla niej nie tylko pasją, ale także formą społecznej misji.

Amelia podjęła naukę pilotażu w 1921 roku. Już w lipcu tego samego roku kupiła swój pierwszy samolot – Kinner Airster, z którym szybko zaczęła bić rekordy. W październiku 1922 roku ustanowiła kobiecy rekord wysokości, osiągając 14 000 stóp.

W 1928 roku Earhart zyskała światową sławę, stając się pierwszą kobietą, która przeleciała samolotem nad Atlantykiem jako pasażerka na pokładzie Fokkera F7 „Friendship”. Mimo że nie była pilotką tego lotu, jej udział stał się punktem zwrotnym, po którym zaczęła aktywnie działać na rzecz kobiet w lotnictwie. Po publikacji książki „20 Hours 40 Minutes” i pracy redaktorki w magazynie Cosmopolitan stała się rzeczniczką praw kobiet-pilotek. W 1929 roku zająwszy 3. miejsce w rajdzie Derby kobiet, zainicjowała formalizację światowych rekordów lotniczych wyłącznie dla kobiet, wspierając równouprawnienie w tej dziedzinie.

Rok 1932 to szczyt jej kariery – w dniach 20–21 maja 1932 roku przeleciała solo jako pierwsza kobieta przez Atlantyk. Lot trwał 14 godzin i 56 minut. Została za to dokonanie odznaczona m.in. Distinguished Flying Cross oraz złotym medalem National Geographic Society. Później ustanowiła rekord przelotu non-stop z wybrzeża na wybrzeże USA.

Amelia była też współzałożycielką i pierwszą prezesem organizacji Ninety-Nines, która do dziś wspiera kobiety pilotki poprzez stypendia i programy mentoringowe.

W lipcu 1937 roku odbył się ostatni lot Amelii Earhart. Podczas próby okrążenia świata wraz z Fredem Noonanem ich samolot po prostu zaginął. Przyjęto wówczas hipotezę upadku i zatonięcia maszyny. W 2025 roku temat Earhart powrócił, po deklaracjach złożonych przez Prezydenta USA Donalda Trumpa co do ujawnienia danych utajnionych dotyczących lotów.

Amelia Earhart to wybitna pilotka, ale także jako symbol kobiecej determinacji i pionierka lotnictwa. Jej życie i działalność inspirują kolejne pokolenia kobiet do przekraczania granic i walki o równe prawa w technicznych i tradycyjnie męskich dziedzinach.

Pierwsze kobiety pilotki pojawiły się już na początku historii lotnictwa. W 1908 roku Thérèse Peltier jako pierwsza kobieta samodzielnie pilotowała samolot. W 1910 roku Raymonde de Laroche została pierwszą kobietą na świecie, która zdobyła oficjalną licencję pilota. W 1911 roku Harriet Quimby, druga kobieta na świecie z licencją pilota, jako pierwsza pilotka samotnie przeleciała Kanał La Manche. Adrienne Bolland natomiast w 1921 roku jako pierwsza osoba przelatywała nad Andami, co było wyjątkowym wyczynem lotniczym w tamtym czasie.

Pierwszą polską kobietą-pilotką była Karolina Borchardt, urodzona w 1905 roku. Była pionierką lotnictwa w kraju. W latach powojennych kolejną znaną pilotką była Jadwiga Piłsudska-Jaraczewska, córka Józefa Piłsudskiego, która służyła jako porucznik Wojska Polskiego i pilotowała samoloty w czasie II wojny światowej. Po wojnie inne pilotki, jak Bronisława Dudek, zdobywały umiejętności i pełniły ważne role w lotnictwie. Warto dodać, że w  nowoczesnym lotnictwie cywilnym jako pierwsza kobietą pilotem i kapitanem Polskich Linii Lotniczych LOT była Adelajda Szarzec-Tragarz, która zaczęła karierę od lotów szybowcowych w latach 70. XX wieku. W wojskowym lotnictwie natomiast Polska doczekała się pierwszej kobiety pilota myśliwca F-16 dopiero w 2025 roku.

AMELIA EARHART W GRAFICE DANUTY DĄBROWSKIEJ SIEMASZKIEWICZ

Amelia Earhart pozostaje jedną z najbardziej ikonicznych postaci XX wieku.

Uosabia ducha modernizmu, nieustannego postępu i przełamywania barier społecznych. Jej nagłe zniknięcie w 1937 roku nie zakończyło jej wpływu; wręcz przeciwnie, ugruntowało jej status jako legendy, której historia i osiągnięcia wciąż fascynują kolejne pokolenia.

Nawet dziś, postać Earhart jest określana jako „prawdopodobnie najsłynniejsza kobieta swojego pokolenia”. Ta fascynacja jest podtrzymywana nie tylko przez historyków i entuzjastów lotnictwa, ale także przez artystów, którzy znajdują w jej życiu idealne ucieleśnienie modernizmu.

Przykładem hołdu złożonego Amelii Earhart jest grafika polskiej artystki Danuty Dąbrowskiej-Siemaszkiewicz. Autorka jest absolwentką Akademii sztuk Pięknych w Krakowie. Dąbrowska-Siemaszkiewicz zajmuje się malarstwem i grafiką. Styl jej prac silnie nawiązuje do estetyki Art Deco oraz Pop artu.

Hommage à Amelia Earhart to praca wykonana w technice serigrafii. Łączy dwie epoki, wykorzystując estetykę lat 20. i 30. XX wieku do celebrowania amerykańskiej pionierki lotnictwa.  Wiążącym elementem jest estetyka Art Deco – styl ruchu, techniki i geometrycznej elegancji.

Art Deco idealnie pasowało do ery lotnictwa i szybkiego postępu technologicznego. Ta świadoma korelacja była obecna w życiu Earhart; jej mąż, George Putnam, zlecił w 1935 roku budowę szafy na trofea w stylu Art Deco, wykonanej z drewna tekowego z Birmy i ozdobionej symbolicznymi motywami lotniczymi. Sama Amelia Earhart swoim stylem i energią plasowała się w centrum modernistycznej estetyki swojej epoki.

Praca Danuty Dąbrowskiej-Siemaszkiewicz jest hołdem dla kobiety-pilota, ale formą celebracji całej epoki, którą Amelia Earhart symbolicznie ucieleśniała.

Amelia Earhart pozostaje jedną z najbardziej ikonicznych postaci XX wieku.

Uosabia ducha modernizmu, nieustannego postępu i przełamywania barier społecznych. Jej nagłe zniknięcie w 1937 roku nie zakończyło jej wpływu; wręcz przeciwnie, ugruntowało jej status jako legendy, której historia i osiągnięcia wciąż fascynują kolejne pokolenia.

Nawet dziś, postać Earhart jest określana jako „prawdopodobnie najsłynniejsza kobieta swojego pokolenia”. Ta fascynacja jest podtrzymywana nie tylko przez historyków i entuzjastów lotnictwa, ale także przez artystów, którzy znajdują w jej życiu idealne ucieleśnienie modernizmu.

Przykładem hołdu złożonego Amelii Earhart jest grafika polskiej artystki Danuty Dąbrowskiej-Siemaszkiewicz. Autorka jest absolwentką Akademii sztuk Pięknych w Krakowie. Dąbrowska-Siemaszkiewicz zajmuje się malarstwem i grafiką. Styl jej prac silnie nawiązuje do estetyki Art Deco oraz Pop artu.

Hommage à Amelia Earhart to praca wykonana w technice serigrafii. Łączy dwie epoki, wykorzystując estetykę lat 20. i 30. XX wieku do celebrowania amerykańskiej pionierki lotnictwa.  Wiążącym elementem jest estetyka Art Deco – styl ruchu, techniki i geometrycznej elegancji.

Art Deco idealnie pasowało do ery lotnictwa i szybkiego postępu technologicznego. Ta świadoma korelacja była obecna w życiu Earhart; jej mąż, George Putnam, zlecił w 1935 roku budowę szafy na trofea w stylu Art Deco, wykonanej z drewna tekowego z Birmy i ozdobionej symbolicznymi motywami lotniczymi. Sama Amelia Earhart swoim stylem i energią plasowała się w centrum modernistycznej estetyki swojej epoki.

Praca Danuty Dąbrowskiej-Siemaszkiewicz jest hołdem dla kobiety-pilota, ale formą celebracji całej epoki, którą Amelia Earhart symbolicznie ucieleśniała.

LOTNICTWO W MALARSTWIE I GRAFICE

Lotnictwo w malarstwie to temat, który pojawił się zwłaszcza od początku XX wieku wraz z rozwojem lotnictwa. Znacznie wcześniej- w epoce renesansu – Leonardo da Vinci poświęcał swoje studia maszynom latającym, starając się stworzyć konstrukcję zdolna unieść człowieka nad ziemią. Obserwował przy tym ptaki i ich ruch. Twórczość artystów wyrażała niekiedy fascynację maszynami latającymi – samolotami, balonami, Zeppelinami. Artystów fascynował także duchowy wymiar lotu, często podkreślając piękno i emocje związane z lataniem. Taka tematyka była silnie rozwijana przez włoskich futurystów. Pilotów traktowali jak postać mityczną, a lot stawał się w ich twórczości symbolem postępu i duchowego przeżycia. W czasie wojen światowych samoloty w sztuce stawały się symbolem nowoczesności i heroizmu. W drugiej połowie XX wieku z łatwością stały się także motywem dla popkultury.

\

Lotnictwo w malarstwie to temat, który pojawił się zwłaszcza od początku XX wieku wraz z rozwojem lotnictwa. Znacznie wcześniej- w epoce renesansu – Leonardo da Vinci poświęcał swoje studia maszynom latającym, starając się stworzyć konstrukcję zdolna unieść człowieka nad ziemią. Obserwował przy tym ptaki i ich ruch. Twórczość artystów wyrażała niekiedy fascynację maszynami latającymi – samolotami, balonami, Zeppelinami. Artystów fascynował także duchowy wymiar lotu, często podkreślając piękno i emocje związane z lataniem. Taka tematyka była silnie rozwijana przez włoskich futurystów. Pilotów traktowali jak postać mityczną, a lot stawał się w ich twórczości symbolem postępu i duchowego przeżycia. W czasie wojen światowych samoloty w sztuce stawały się symbolem nowoczesności i heroizmu. W drugiej połowie XX wieku z łatwością stały się także motywem dla popkultury.

\

Danuta Dabrowska Siemaszkiewicz
Hommage à Amelia Earhart
serigrafia sygnowana
wymiary: 46 x 70 cm plus oprawa

Danuta Dabrowska Siemaszkiewicz
Hommage à Amelia Earhart
serigrafia sygnowana
wymiary: 46 x 70 cm plus oprawa