Wystawa „Autoportrety” w Muzeum Narodowym w Warszawie prezentuje współczesne realizacje portretowe dwudziestu wybitnych artystów i artystek, wykorzystujących różnorodne techniki, takie jak malarstwo, rzeźba, fotografia czy instalacje dźwiękowe. Ekspozycja ukazuje, jak autoportret ewoluował od klasycznego przedstawienia podobizny do formy wyrazu tożsamości, emocji i społecznego zaangażowania. Na wystawie można zobaczyć prace takich twórców jak Paweł Althamer, Zuzanna Janin, Wilhelm Sasnal czy Artur Żmijewski, którzy reinterpretują gatunek autoportretu w nowatorski sposób. „Autoportrety” to nie tylko przegląd indywidualnych historii, ale także refleksja nad rolą artysty i granicami autentyczności w sztuce współczesnej. Wystawa czynna jest do 20 lipca 2025 roku, a zwiedzający mogą skorzystać z oprowadzań, warsztatów i wykładów towarzyszących, które pogłębiają zrozumienie prezentowanych dzieł.

Wystawa „Autoportrety” w Muzeum Narodowym w Warszawie stanowi ważny przegląd współczesnych realizacji portretowych. Obejmuje obrazy wykraczające daleko poza tradycyjne przedstawienia podobizn artystów. Kuratorzy Katarzyna Szydłowska-Schiller i Tomasz Jeziorowski zaprosili do udziału dwudziestu wybitnych twórców, których prace obejmują szeroki wachlarz technik – od malarstwa, rzeźby i fotografii, po instalacje dźwiękowe. Ekspozycja jest nie tylko artystycznym dialogiem z historią gatunku autoportretu, ale również refleksją nad współczesną tożsamością artysty i jego miejscem w społeczeństwie.

Autoportret, jako gatunek artystyczny, od wieków służył twórcom do eksploracji własnej tożsamości, często będąc zwierciadłem ich psychiki. Stanowił także komentarz do roli artysty w kontekście społecznym i politycznym. Wystawa w MNW podejmuje tę tradycję, ale równocześnie ją redefiniuje, ukazując, że współczesny autoportret to nie tylko realistyczne odwzorowanie fizycznego wyglądu, lecz także złożona konstrukcja znaczeń, często zakodowana w formach abstrakcyjnych, symbolicznych czy konceptualnych. Artyści wykorzystują różnorodne środki wyrazu, by przedstawić siebie w sposób niejednoznaczny, a czasem wręcz prowokujący.

Wśród prezentowanych twórców znajdują się m.in. Paweł Althamer, Mirosław Bałka, Zbigniew Libera, Wilhelm Sasnal, Artur Żmijewski, a także artystki:  Agnieszka Brzeżańska, Zuzanna Janin czy Aleksandra Waliszewska. Ich prace różnią się formalnie i tematycznie, lecz łączy je wspólna refleksja nad własnym „ja” oraz nad sposobami jego reprezentacji. Przykładowo, Paweł Althamer w swoich autoportretach często sięga po formy performatywne i rzeźbiarskie, eksplorując granice cielesności i tożsamości, podczas gdy Zuzanna Janin wykorzystuje techniki wideo i instalacje, by ukazać przemiany osobiste i społeczne. Wilhelm Sasnal natomiast posługuje się malarstwem, które balansuje między realizmem a abstrakcją, tworząc autoportrety nacechowane refleksją nad kondycją współczesnego człowieka.

Wystawa nie unika tematów trudnych i kontrowersyjnych, takich jak nagość, doświadczenia traumatyczne czy kwestie polityczne i społeczne. Autoportret staje się tu narzędziem krytycznym, pozwalającym artystom wyrazić swoje zaangażowanie w aktualne problemy, takie jak kryzys klimatyczny, prawa mniejszości czy tożsamość płciowa. Dzięki temu ekspozycja staje się nie tylko przeglądem indywidualnych biografii artystycznych, ale także komentarzem do współczesności, w której granice między prywatnym a publicznym, autentycznym a wykreowanym „ja” ulegają zatarciu.

Ważnym aspektem wystawy jest także jej edukacyjny wymiar. Towarzyszące ekspozycji wykłady i warsztaty, prowadzone przez historyków sztuki i edukatorów, pozwalają zwiedzającym zrozumieć ewolucję gatunku autoportretu od czasów renesansu po współczesność oraz mechanizmy psychologiczne i społeczne, które wpływają na jego współczesne formy. Dyskusje dotyczą m.in. roli autoanalizy artysty, relacji między kreacją a autentycznością oraz wpływu kultury cyfrowej i fenomenu selfie na postrzeganie tożsamości.

„Autoportrety” w Muzeum Narodowym w Warszawie to wystawa, która zachęca do refleksji nad tym, co oznacza dziś „pokazać siebie” w sztuce. To przestrzeń dialogu między artystą a odbiorcą, w której granice między obrazem a rzeczywistością, prywatnością a publicznością, autentycznością a kreacją zostają poddane krytycznej analizie. Ekspozycja podkreśla, że autoportret jest nieustannie żywym i dynamicznym gatunkiem, zdolnym do adaptacji i reagowania na zmieniające się warunki społeczno-kulturowe. Sanowi przekrojową opowieść o kondycji współczesnego artysty, jego tożsamości i sposobach jej wyrażania w zmieniającym się świecie. Jest to zarazem zaproszenie do refleksji nad tym, jak my sami, jako odbiorcy, konstruujemy i interpretujemy obrazy „ja” w sztuce i w życiu codziennym.

Muzeum Narodowe w Warszawie
Aleje Jerozolimskie 3, Warszawa

Autoporterty
Wystawa czynna do 20.07.2025
Kuratorzy: Katarzyna Szydłowska-Schiller i Tomasz Jeziorowski

Na ekspozycji będzie można zobaczyć prace dwudziestu artystek i artystów: Pawła Althamera, Mirosława Bałki, Agnieszki Brzeżańskiej, Rafała Bujnowskiego, Barbary Falender, Izabelli Gustowskiej, Zuzanny Janin, Łukasza Korolkiewicza, Katarzyny Krakowiak-Bałki, Zbigniewa Libery, Rafała Milacha, Jarosława Modzelewskiego, Agnieszki Polskiej, Katarzyny Przezwańskiej, Karola Radziszewskiego, Joanny Rajkowskiej, Wilhelma Sasnala, Jadwigi Sawickiej, Aleksandry Waliszewskiej, Artura Żmijewskiego.