Wystawa „Co babie do pędzla” w Muzeum Narodowym w Lublinie to ogromna ekspozycja podejmująca zadanie rewizji roli kobiet w historii sztuki. Ekspozycja
koncentruje się na prezentacji dorobku artystek, które przez wieki były marginalizowane w oficjalnych narracjach artystycznych, a ich twórczość często niedoceniana lub pomijana. Wystawa obejmuje 521 prac autorstwa 133 polskich artystek, w tym malarek, graficzek, rzeźbiarek i twórczyń designu oraz architektury. Wśród nich znajdują się takie postaci jak Olga Boznańska, Zofia Stryjeńska, Mela Muter, Anna Bilińska, Katarzyna Kobro czy Alicja Halicka. Prezentowane prace obejmują stulecie – 1850- 1950- czas kluczowy w określaniu miejsca kobiet w sztuce. 

Tytuł wystawy nawiązuje do stereotypowego podejścia do kobiet jako twórczyń, które przez długi czas były traktowane z lekceważeniem. Zaczerpnięty jest zkrytycznego komentarza Kazimierza Sichulskiego, który w odniesieniu do Olgi Boznańskiej mówił: „Nie cierpię malujących bab! Dłubie, nudzi, jakby pończochę robiła. Co babie do pędzla!”.

Ekspozycja „Co babie do pędzla?!” jest zatem ważnym krokiem w odkrywaniu i docenianiu zapomnianej spuścizny polskich artystek. Ma na celu przełamanie tych uprzedzeń i ukazanie, że kobiety od zawsze aktywnie uczestniczyły w rozwoju sztuki, tworząc dzieła o wysokiej wartości artystycznej i kulturowej.
Na wystawie zaprezentowane zostały prace artystek reprezentujących różne epoki i style, od tradycyjnych form malarskich po współczesne eksperymenty formalne. Ekspozycja ukazuje różnorodność podejść i tematów podejmowanych przez kobiety, podkreślając ich indywidualny wkład w historię sztuki. Wystawa podzielona jest na okresy 1850–1918 oraz 1918–1950. Pozwala to ukazać rozwój i różnorodność twórczości kobiet w tych czasach. Prezentowane prace to przede wszystkim obrazy, ale także grafiki i rzeźby, pochodzące z kolekcji prywatnych oraz muzealnych z Polski, Francji i Luksemburga, z których wiele nie było wcześniej pokazywanych publiczności.

Wystawa stanowi ważny krok w kierunku rewizji kanonu sztuki oraz zwrócenia uwagi na kwestie związane z płcią w kontekście artystycznym. Przyczynia się do poszerzenia perspektywy badawczej oraz promuje równouprawnienie w dostępie do uznania i pamięci artystycznej. Jest istotnym wydarzeniem kulturalnym, które podkreśla znaczenie kobiet w historii sztuki oraz zachęca do krytycznej refleksji nad dotychczasowymi narracjami artystycznymi. Wystawa stanowi wartościowy materiał dla badaczy, kuratorów oraz szerokiej publiczności zainteresowanej historią i teorią sztuki. Warto zanzaczyć, że ekspozycji towarzyszy imponujący katalog.

Co babie do pędzla?! Artystki polskie 1850–1950
Zamek Lubelski
26 kwietnia do 5 października 2025 roku
Kuratorka: Bożena Kasperowicz.