JANUSZ SZPYT (ur. 1960) studiował na Wydziale Grafiki w Katowicach Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni prof. Jerzego Dudy-Gracza, a następnie na Wydziale Malarstwa ASP w Krakowie w pracowni prof. Włodzimierza Buczka. W 1983 roku wraz z z Piotrem Naliwajko i Leszkiem Żegalskim powołał Grupę Trzech, zwaną też „Tercetem Nadętym”. „Całkiem Nowi Dzicy Dadaiści” – jak przewrotnie nazwali się artyści – na łamach przygotowanego przez siebie pisma Bengal wydali manifest, w którym nawoływali do prawdy w sztuce związanej z jakością formy, kolorem i warsztatem, przeciwstawiając się szeroko panującej „tandecie malarskiej i medialnej”.

„Chcemy, by malarstwo w możliwie najbardziej indywidualny sposób wyrażało ducha naszych czasów, by było humanistycznym protestem myślących ludzi przeciwko wszelkim przejawom zła, stanowiło kontynuację tradycji naszych społeczeństw. Chcemy to wyrażać malarstwem opartym na jedności kompozycji, rysunku i barwy, jednym słowem malarstwem doskonałym  z perfekcyjną znajomością warsztatu (…)”

Licznym wystawom organizowanym w kraju i za granicą przez Grupę towarzyszyła niekiedy aura skandalu lub prowokacji; działania artystów wywoływały  artystyczny ferment szeroko komentowany w mediach i w środowisku artystycznym. Po kilku latach grupa zakończyła działalność, a artyści poświęcili się karierze indywidualnej.

Galeria Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej
Warszawa- Bruksela

Dla mnie malarstwo musi być sztuką pełną – uwzględniając oczywiście walory kolorystyczne, treść, przestrzeń[…] Idea, zamysł, który powstaje w głowie jest niedościgniony, z tym się chodzi, z targającymi emocjami zawsze i wszędzie. Mnie interesują tematy uniwersalne, takie jak dobro i zło, i jeżeli w sposób umiejętny dotyka się tych tematów, to graniczy to z magią. Sztafaż jest modą, ale nie może być ważniejszy niż to, co dotyczy natury ludzkiej. Ludzka natura jest ponadczasowa, moda przemija, gust się zmienia. (…)

Dzisiaj moje malarstwo nakierowane jest bardziej na człowieka w wymiarze jednostkowym, który sam musi rozwiązywać swoje problemy, walczyć o byt. Uważam że stajemy się społeczeństwem coraz bardziej zatomizowanym, dlatego postacie w moich obrazach są zamknięte w kręgu ich własnych problemów, a nagość, która często pojawia się obrazach są zamknięte w kręgu ich własnych problemów, a nagość, która często pojawia się w mojej twórczości, to nic innego, jak odrzucenie tego, w czym się ukrywamy.

Janusz Szpyt

Janusz Szpyt jest prawdziwą osobowością w polskim malarstwie współczesnym. Daleki od skłaniania się ku estetyzmowi, maluje głównie akty, akty w sensie dosłownym, lecz też metaforycznym. Artysta ukazuje nie tylko fizyczną nagość, swoich modeli, ale także ich psychikę, artykułując tym samym wytęsknioną przez filozofów prawdę. Można by porównać to bardzo własne malarstwo z twórczością Luciana Freuda, wnuka wielkiego Zygmunta i można się zastanawiać na ile psychoanaliza jest pomocna w odbiorze tej twórczości. Bez wątpliwości natomiast obrazy Janusza Szpyta są owocem znakomitej znajomości tajników malarskiego warsztatu i niezwykle bacznej obserwacji świata.

Katarzyna Napiórkowska

Choć wydaje się , że w malarstwie realistycznym wiele już powiedziano, okazuje się, że realizm wciąż potrafi znakomicie się obronić. Zwłaszcza zaś wtedy, gdy aż do bólu mówi nam prawdę o świecie, gdy przekraczając czasem granice naturalizmu, ujmuje naszą rzeczywistość.
Artysta maluje głównie obrazy pasyjne, sceny biblijne, a także akty. Zawsze jednak, niezależnie od tematyki, obrazy ukazują przede wszystkim człowieka.
Człowiek ów wpisany jest w pewną określoną sytuację. Ukazane wydarzenia w tle, poza, napięcia mięśni i wyraz twarzy pozwalają poznać psychiczne uwarunkowania i duchową kondycję, kształtującą ludzkie postępowanie i wpływającą na ludzkie decyzje. Artysta ukazuje nie tylko fizyczność swoich modeli, ale także ich psychikę , artykułując tym samym wytęskniona przez filozofów prawdę.
Dlatego malarstwo Janusza Szpyta jest bardzo humanistyczne w często pozbawionej humanizmu epoce.

Katarzyna Napiórkowska

Prace Janusza Szpyta można zobaczyć i zakupić w Galerii Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej w Warszawie i w Brukseli oraz w galerii internetowej www.tylkosztuka.pl.