JÓZEF CHEŁMOŃSKI W MUZEUM NARODOWYM W POZNANIU
NAJCIEKAWSZE WYSTAWY W POLSCE
Józef Chełmoński to jeden z najwybitniejszych polskich malarzy realistów. Jego sztuka zwiastowała także nurt symbolizmu. W sposób medytacyjny postrzegał przyrodę, odnosił się do rodzimego pejzażu, przyglądał wiejskiemu życiu. Odniósł ogromny sukces w Paryżu, a jego prace trafiały do kolekcjonerów w Europie i w Stanach Zjednoczonych. Gdy koniunktura pogorszyła się, powrócił do Warszawy. W Polsce jego twórczość nie od razu zdobyła uznanie, ale współczesnie można mówić o prawdziwym fenomenie tego twórcy. W ramach ogólnopolskiego projektu realizowanego przez trzy najważniejsze Muzea Narodowe: w Warszawie, Poznaniu i Krakowie wystawę kilkudziesięciu dzieł oglądają dziesiątki tysięcy widzów.
Pierwsza odsłona wystawy w Muzeum Narodowym w Warszawie (27 września 2024 – 2 lutego 2025), okazała się ogromnym sukcesem frekwencyjnym, przyciągając ponad 150 tysięcy zwiedzających. Kolejne etapy ekspozycji zaplanowano w Poznaniu (marzec–czerwiec 2025) oraz w Krakowie (sierpień–listopad 2025). Wszystkie wystawy są związane z projektem badawczym, który pozwala lepiej zrozumieć wiele aspektów twórczości artysty- obrany przez niego styl, tematykę, wybory osobiste, ale i zwiazki ze sztuką europejską tych czasów.
Warszawska odsłona wystawy Chełmońskiego stanowiła nowe spojrzenie na mistrza realizmu. Pokazano na niej dzieła po pracach konserwatorskich, a wśród zgromadzonych obiektów znalazły się liczne obrazy z kolekcji prywatnych i zagranicznych.
Kuratorzy warszawskiej wystawy, Ewa Micke-Broniarek i Wojciech Głowacki, zaproponowali układ ekspozycji, który ukazywał artystę jako wszechstronnego obserwatora życia wiejskiego i natury. Jawił się jako twórca o niezwykłej wrażliwości na duchowe i mistyczne aspekty otaczającego świata. Zaprezentowano przy tym najsłynniejsze dzieła Chełmońskiego, takie jak „Babie lato”, „Przed karczmą” czy „Bociany”. Wystawie towarzyszył bogaty program edukacyjny, obejmujący oprowadzania, warsztaty, spacery przyrodnicze. Szczególną sympatią widzów cieszyły się audioprzewodniki czytane przez znane osobistości. Głosy Krystyny Czubównej i Adama Wajraka sprawiły, że opowieść o malarzy niemal doskłownie wyszła także w plener- do uważnego przyglądania się niezwykłościom przyrody.
W Poznaniu wystawa trwać będzie od marca do czerwca 2025 roku. Zaprezentowane są tu również odkryte niedawno nieznane obrazy Chełmońskiego. Mozna także zapoznać się z efektami najnowszych badań konserwatorskich i historycznych. Dzięki temu można lepiej zrozumieć techniki malarskie artysty oraz jego proces twórczy. W prezentacji wykorzystano odważną scenografię- jedna z sal pomalowana na kobaltowy kolor stanowi niezwykłe, odrealnione tło dla reaslitycznych pejzaży. W Krakowie ekspozycja będzie dostępna od sierpnia do listopada 2025. Pokaz zostanie wzbogacony o podsumowanie wieloletnich badań nad twórczością Chełmońskiego, a wsród pokazywanych dzieł znajdzie się imponująca Czwórka z Sukiennic po niedawnej konserwacji.
W ramach projektu badawczego, który towarzyszy wystawie, podjęto wiele dotąd nierozwiązanych kwestii dotyczących życia i pracy Chełmońskiego. Odkryto nowe obrazy, które wzbogacają znany kanon jego dzieł, a także zrekonstruowano szczegóły dotyczące jego technik malarskich, palety barw i etapów powstawania najważniejszych kompozycji. Ponadto, badania podkreśliły głębokie związki artysty z polską wsią i przyrodą, które miały fundamentalne znaczenie dla jego twórczości, a także ukazały jego niezależność od dominujących wówczas nurtów patriotycznych i akademickich.
Ważnym motywem, który ujawnił się wyraziście w toku badań nad życiem i twórczością Chełmońskiego była jego skomplikowana relacją z żoną, znaczona dość okrutnymi wątkami z biografii. Jego żona musiała opuścić wiejski dom z nowonarodzonym dzieckiem. Wyjechała do Warszawy, gdize podjemując różne prace samodzielnie zapewniała najmłodszemu dziecku opiekę. Jednocześnie Chełmoński miał uniemożliwiać jej kontakty ze starszymi córkami.
Cykl wystaw Józefa Chełmońskiego to jedno z najważniejszych wydarzeń kulturalnych ostatnich lat w Polsce. Dzięki niej publiczność ma okazję nie tylko poznać na nowo arcydzieła polskiego realizmu, ale także zapoznać się z najnowszymi odkryciami naukowymi i krytycznymi interpretacjami twórczości artysty. Projekt podkreśla trwałe znaczenie Chełmońskiego jako artysty, który w mistrzowski sposób łączył realizm z poetyckim obrazem życia i natury, tworząc dzieła uniwersalne i ponadczasowe.
dr Justyna Napiórkowska
Józef Chełmoński to jeden z najwybitniejszych polskich malarzy realistów. Jego sztuka zwiastowała także nurt symbolizmu. W sposób medytacyjny postrzegał przyrodę, odnosił się do rodzimego pejzażu, przyglądał wiejskiemu życiu. Odniósł ogromny sukces w Paryżu, a jego prace trafiały do kolekcjonerów w Europie i w Stanach Zjednoczonych. Gdy koniunktura pogorszyła się, powrócił do Warszawy. W Polsce jego twórczość nie od razu zdobyła uznanie, ale współczesnie można mówić o prawdziwym fenomenie tego twórcy. W ramach ogólnopolskiego projektu realizowanego przez trzy najważniejsze Muzea Narodowe: w Warszawie, Poznaniu i Krakowie wystawę kilkudziesięciu dzieł oglądają dziesiątki tysięcy widzów.
Pierwsza odsłona wystawy w Muzeum Narodowym w Warszawie (27 września 2024 – 2 lutego 2025), okazała się ogromnym sukcesem frekwencyjnym, przyciągając ponad 150 tysięcy zwiedzających. Kolejne etapy ekspozycji zaplanowano w Poznaniu (marzec–czerwiec 2025) oraz w Krakowie (sierpień–listopad 2025). Wszystkie wystawy są związane z projektem badawczym, który pozwala lepiej zrozumieć wiele aspektów twórczości artysty- obrany przez niego styl, tematykę, wybory osobiste, ale i zwiazki ze sztuką europejską tych czasów.
Warszawska odsłona wystawy Chełmońskiego stanowiła nowe spojrzenie na mistrza realizmu. Pokazano na niej dzieła po pracach konserwatorskich, a wśród zgromadzonych obiektów znalazły się liczne obrazy z kolekcji prywatnych i zagranicznych.
Kuratorzy warszawskiej wystawy, Ewa Micke-Broniarek i Wojciech Głowacki, zaproponowali układ ekspozycji, który ukazywał artystę jako wszechstronnego obserwatora życia wiejskiego i natury. Jawił się jako twórca o niezwykłej wrażliwości na duchowe i mistyczne aspekty otaczającego świata. Zaprezentowano przy tym najsłynniejsze dzieła Chełmońskiego, takie jak „Babie lato”, „Przed karczmą” czy „Bociany”. Wystawie towarzyszył bogaty program edukacyjny, obejmujący oprowadzania, warsztaty, spacery przyrodnicze. Szczególną sympatią widzów cieszyły się audioprzewodniki czytane przez znane osobistości. Głosy Krystyny Czubównej i Adama Wajraka sprawiły, że opowieść o malarzy niemal doskłownie wyszła także w plener- do uważnego przyglądania się niezwykłościom przyrody.
W Poznaniu wystawa trwać będzie od marca do czerwca 2025 roku. Zaprezentowane są tu również odkryte niedawno nieznane obrazy Chełmońskiego. Mozna także zapoznać się z efektami najnowszych badań konserwatorskich i historycznych. Dzięki temu można lepiej zrozumieć techniki malarskie artysty oraz jego proces twórczy. W prezentacji wykorzystano odważną scenografię- jedna z sal pomalowana na kobaltowy kolor stanowi niezwykłe, odrealnione tło dla reaslitycznych pejzaży. W Krakowie ekspozycja będzie dostępna od sierpnia do listopada 2025. Pokaz zostanie wzbogacony o podsumowanie wieloletnich badań nad twórczością Chełmońskiego, a wsród pokazywanych dzieł znajdzie się imponująca Czwórka z Sukiennic po niedawnej konserwacji.
W ramach projektu badawczego, który towarzyszy wystawie, podjęto wiele dotąd nierozwiązanych kwestii dotyczących życia i pracy Chełmońskiego. Odkryto nowe obrazy, które wzbogacają znany kanon jego dzieł, a także zrekonstruowano szczegóły dotyczące jego technik malarskich, palety barw i etapów powstawania najważniejszych kompozycji. Ponadto, badania podkreśliły głębokie związki artysty z polską wsią i przyrodą, które miały fundamentalne znaczenie dla jego twórczości, a także ukazały jego niezależność od dominujących wówczas nurtów patriotycznych i akademickich.
Ważnym motywem, który ujawnił się wyraziście w toku badań nad życiem i twórczością Chełmońskiego była jego skomplikowana relacją z żoną, znaczona dość okrutnymi wątkami z biografii. Jego żona musiała opuścić wiejski dom z nowonarodzonym dzieckiem. Wyjechała do Warszawy, gdize podjemując różne prace samodzielnie zapewniała najmłodszemu dziecku opiekę. Jednocześnie Chełmoński miał uniemożliwiać jej kontakty ze starszymi córkami.
Cykl wystaw Józefa Chełmońskiego to jedno z najważniejszych wydarzeń kulturalnych ostatnich lat w Polsce. Dzięki niej publiczność ma okazję nie tylko poznać na nowo arcydzieła polskiego realizmu, ale także zapoznać się z najnowszymi odkryciami naukowymi i krytycznymi interpretacjami twórczości artysty. Projekt podkreśla trwałe znaczenie Chełmońskiego jako artysty, który w mistrzowski sposób łączył realizm z poetyckim obrazem życia i natury, tworząc dzieła uniwersalne i ponadczasowe.
dr Justyna Napiórkowska
