W Kamienicy Celejowskiej w Kazimierzu Dolnym trwa wystawa „Józef Panfil. Peregrynacje po peryferiach świata”.  Wystawa prezentuje twórczość Józefa Panfila, artysty, który wielokrotnie wracał do Kazimierza Dolnego. Miasto to jest miejscem o szczególnym charakterze: ma bogate tradycje artystycznej kolonii. Panfil od lat 70. XX wieku maluje urokliwe zakątki tego miasta, skupiając się na jego architekturze, ale  unikając najbardziej pocztówkowych motywów. Stara się zamiast tego uchwycić piękno dyskretne- ściany budynków z białego piaskowca, cienie rzucane przez gestwine winorośli, fragmenty drewnianej architektury, znaczone czasem.

Ekspozycja zbudowana z trzech części opowiada inną historię prowincji, rozumianej jako peryferium świata, które ma znaczenie zarówno fizyczne, jak i symboliczne. Urodzony w Smardzewicach  w 1958 roku Panfil w swoim malarstwie wraca także do swojej miejscowości.  Artysta jest cenionym polskim malarzem i rysownikiem, absolwentem Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi. Jego twórczość obejmuje pejzaże, martwe natury i portrety w konwencji realistycznej. Panfil zrealizował liczne wystawy indywidualne i zbiorowe w Polsce i za granicą, a jego prace znajdują się w wielu kolekcjach muzealnych. Artysta był wielokrotnie nagradzany, m.in. otrzymał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Wystawa w Kamienicy Celejowskiej jest nie tylko prezentacją dorobku artystycznego Józefa Panfila, ale także refleksją nad prowincją jako przestrzenią znaczeń.  Kazimierz Dolny to miasto, które od wieków przyciąga artystów, turystów i marzycieli. Znane z urokliwej architektury, malowniczych pejzaży i bogatej tradycji artystycznej, kryje w sobie jednak coś więcej niż tylko piękno widoczne na pierwszy rzut oka.

Panfil nie jest tu przypadkowym gościem. Jego pierwsze prace z lat 70. XX wieku to akwarele, które już wtedy świadomie dokumentowały to miejsce – jego architekturę, atmosferę, ducha. Ale z czasem artysta zaczął patrzeć głębiej. Kazimierz Dolny stał się dla niego przestrzenią „pielgrzymowania” – miejscem, w którym można zatrzymać się na chwilę, by dostrzec to, co zwykle umyka uwadze. Fragmenty murów, zardzewiałe drzwi, cienie i światło – to wszystko w jego obrazach nabiera znaczenia, które wykracza poza fizyczną rzeczywistość.

Józef Panfil to mistrz uważnej obserwacji. Jego sztuka to nie tylko wierne odwzorowanie świata, ale próba uchwycenia tego, co ulotne, nieoczywiste, ukryte pod powierzchnią. To filozofia patrzenia, która zaprasza widza do refleksji nad miejscem człowieka w przestrzeni i czasie.

Wystawa podzielona jest na trzy części, które razem tworzą wielowymiarowy portret prowincji – nie tylko jako geograficznego miejsca, ale i symbolicznej przestrzeni ludzkiego doświadczenia.Pierwsza sala odnosi się do rytmu natury i codzienności. Poznajemy tutaj prowincję jako świat kierowany prawami natury, gdzie dzień i noc, a także pory roku tworzą harmonijny rytm życia.  Sala druga podejmuje wątek domu jako archetypu bezpieczeństwa. To refleksja nad miejscem, które daje poczucie bezpieczeństwa i przynależności. Drzwi i okna stają się tu symbolami granic między światem wewnętrznym a zewnętrznym, między strefą komfortu a niepewnością. Panfil zatrzymuje się przed murami, furtami, zamknięciami, które niosą ślad czasu i historii, wydobywając z nich głębię znaczeń. W ostatniej części kespozycji podjęta jest opowięść o związkach Panfila z Kazimierze Dolnym.  Panfil wpisuje się tu  w lokalny kontekst artystyczny.

Prowincja tak opowiedziana to nie margines, lecz przestrzeń pełna życia i inspiracji, ważna i potrzebna dla ludzkiego dobrostanu.

Kamienica Celejowska, ul. Senatorska 11/13, Kazimierz Dolny
Wystawa czynna do 6 sierpnia 2025